واکسن نانو پروتئینی، دفاع قوی‌تر در برابر سل
به گزارش روز چهارشنبه گروه علمی ایرنا از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، آژانس کنترل و پیشگیری بیماری‌های کره موفق به اثبات کارآیی و ایمنی یک واکسن نانو پروتئین ترکیبی شد که به‌طور قابل توجهی مؤثرتر از واکسن سل BCG موجود است. این تحقیق در تاریخ ۱ آوریل ۲۰۲۵ در مجله بین‌المللی Cell Communication and Signaling منتشر شد.
این واکسن جدید از فناوری ترکیب ژن استفاده می‌کند و پروتئین‌های نوترکیب را تولید می‌کند که آنتی‌ژن‌هایی شبیه به ویروس‌ها را شبیه‌سازی می‌کنند. فناوری نانو در این واکسن برای ایجاد یک سیستم تحویل جدید به‌نام “نانولوله‌های حساس به دما” استفاده شده است.
نانولوله‌های حساس به دما در دمای اتاق به شکل جامد وجود دارند و به تدریج هنگامی که به دمای بدن می‌رسند، آنتی‌ژن‌های موجود را آزاد می‌کنند. این ویژگی به سلول‌های ایمنی اجازه می‌دهد که واکنش طولانی‌تری داشته باشند، که اثربخشی واکسن را افزایش می‌دهد. این مواد از یک ماده قابل تجزیه ساخته شده‌اند که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید شده است.
نتایج آزمایش‌ها نشان داد که این واکسن جدید توانست واکنش سلول‌های T را فعال کرده و اثرات دفاعی فوق‌العاده‌ای در مقابل باکتری‌های سل نسبت به واکسن BCG قدیمی یا روش‌هایی که فقط آنتی‌ژن را تزریق می‌کنند، ایجاد کند.
سل به‌عنوان یکی از بیماری‌های عفونی تنفسی مهم در سطح جهانی همچنان یک چالش باقی می‌ماند. در حال حاضر تنها واکسن موجود واکسن BCG است که به‌عنوان دارویی ضروری برای نوزادان زیر یک ماه توصیه می‌شود، اما این واکسن برای نوجوانان و بزرگسالان که حدود ۹۰ درصد از مبتلایان به سل را تشکیل می‌دهند، اثربخشی کمتری دارد.
این نانوذرات از PLA (اسید پلیلاکتیک) ساخته شده‌اند، که یک پلاستیک قابل تجزیه است، توسط FDA تأیید شده و نقش مهمی در آزادسازی تدریجی داروها یا آنتی‌ژن‌ها ایفا می‌کند.
آژانس کنترل و پیشگیری بیماری‌های کره قصد دارد از این فناوری نه تنها برای پروتئین‌های نوترکیب بلکه برای توسعه واکسن‌های دیگر از جمله واکسن‌های mRNA نیز استفاده کند. هدف آن‌ها ایجاد پایگاهی فناورانه است که بتواند به‌سرعت به بیماری‌های عفونی نوظهور پاسخ دهد.
کیم دوگئون، رئیس مرکز حمایت از توسعه واکسن‌های عمومی، اظهار داشت: ما علاوه بر سیستم‌های تحویل، به‌دنبال تأمین اجزای کلیدی واکسن‌ها، مانند آدجوانت‌های ایمنی، پلتفرم‌ها و بهینه‌سازی آنتی‌ژن‌ها خواهیم بود تا مبنای لازم برای پاسخ به بیماری‌های عفونی جدید و متغیر با فناوری داخلی ایجاد کنیم.
منبع : ایرنا
