مشق گفت‌وگو؛ دانشجویان مطالبه‌گر و وزیر پاسخگو

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، آغاز سال تحصیلی جدید، روز دانشجو و روز معلم و استاد و ایامی در تقویم رسمی، به صورت ویژه به دانشجویان نسل‌های دیروز و امروز، استادان و معلمان اختصاص دارد و در چنین روزهایی بالاترین مقام علمی گاهی به همراه بالاترین مقام اجرایی کشور در این مناسبت‌ها در محیط‌های علمی و دانشگاهی حضور می‌یابند تا پاسخگوی مطالبات و حتی انتقادها از هر طیف و دیدگاهی باشند.

حضوری که در دولت چهاردهم از سوی بالاترین مقام علمی کشور یعنی وزیر علوم با بهانه مناسبت‌ها و بی‌بهانه و حتی سرزده در بین دانشجویان، شاهد هستیم تا در کنار تجلیل‌ها و قدردانی‌ها از فرهیختگان علمی در هر سطوحی فرصتی فراهم شود تا دانشجویان هم انتظارات و پیشنهادهایشان را بیان کنند؛ هر چند، گاهی دانشجویان در فضای هیجانی خواسته‌های خود را با وزیر علوم در قالب حرف و نوشتار در میان می‌گذارند، موضوعی که در هر دوره به این دو شکل و گاهی در پشت تریبون یا در صحن مراسم‌ها بیان می‌کنند.

در این میان، یکی از مهم‌ترین و در واقع اصلی‌ترین موضوع در چنین موقعیتی پاسخگو بودن مقام عالی است که شاید در محیط‌های دانشگاهی پاسخگویی به مطالبات قدری کمرنگ بوده و شاید کمتر شاهد بودیم که در جایگاه سخنران بایستند و پس از شنیدن نقدها و پرسش‌ها پاسخ دهند.

حسین سیمایی، وزیر علوم و حقوقدانی است که برای حق و حقوق و خواسته‌های به حقِ دانشجویان، استادان و کارکنان مجموعه آموزش عالی، احترام قائل است و همواره به آن تاکید دارد.

او دیروز در آیین بزرگداشت سالگرد شهادت آیت‌الله مرتضی مطهری و گرامیداشت روز معلم و استاد به دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران رفت تا حتی به این بهانه پاسخگوی خواسته‌ها و گلایه‌های دانشجویان باشد.

یکی از گلایه‌هایی که دانشجویان مستقیم خطاب به وزیر مطرح کردند، دوره طولانی سرپرستی دانشگاه تهران و مطالبات صنفی بود که با نشان دادن پلاکاردهایی در محل برگزاری مراسم، با وزیرشان در میان گذاشتند که البته یکی از نکات قابل توجه، نوع بیان خواسته‌ها و انتقادهای دانشجویان به دور از تنش و پاسخ سیمایی پس از پایان برنامه بود.

برخی دانشجویان حاضر در این مراسم، نسبت به تبعیض و کمبود امکانات دانشگاه‌ها گلایه کردند که وزیر هم در پاسخ به آنها گفت: ما هم تبعیض را نمی‌پذیریم. از طرفی استاد ما وقتی وارد دانشکده می‌شود، تنها به فکر این است که درسش را بدهد و سریع برود؛ چرا؟ چون استاد نه کتابخانه شخصی دارد، نه اتاقش مجهز است، نه کامپیوتر مناسبی در اختیار دارد. او حتی به وضعیت معیشتی اعضای هیات‌علمی هم اشاره کرد که وضع ما از لحاظ مالی، امکانات و ابزار مناسب نیست. شما ببینید حقوق کارمندان چقدر پایین است، آیا این حقوق کفاف زندگی‌شان را می‌دهد؟ ما همه این موضوعات را می‌دانیم.

سیمایی خطاب به دانشجویان گفت: مشکلات را دقیق ببینید که چرا حقوق مکفی نیست؟ چرا ما نمی‌توانیم به دانشجوی دکتری امکانات لازم را بدهیم؟ به قول خارجی‌ها، دکتری یعنی فردی که باید تمام‌وقت روی پژوهش کار کند؛ پس باید به او حقوق بدهیم؛ اما دانشجوی دکتری ما ناچار است هم درس بخواند، هم کار کند و بعد پژوهش هم انجام دهد. پژوهش‌های ما زمانی معنا پیدا می‌کند که مبتنی بر نیازها و مطالبات واقعی باشد.

این نحوه گفت‌وگو بین وزیر و دانشجویان به مانند رفتار پدر و فرزندی است که با یکدیگر بحث و گفت‌وگو و تبادل‌نظر می‌کنند.

یا در یکی از گلایه‌های دیروز دانشجویان که در قالب نوشته بیان شد این بود: «حال دانشگاه خوب نیست». موضوعی که وزیر علوم، ۱۶ آذر ماه پارسال خود بر آن صحه گذاشت که فضای دانشگاه را مطلوب ارزیابی نمی‌کنم از حیث امید، نشاط و اعتماد؛ دانشجو در وضعیت روحی خوبی به سر نمی‌برد و دلیلش این است که دانشجو احساس می‌کند اثرگذاری در کشور ندارد و بازگشت امید و نشاط به دانشگاه ضروری است.

سیمایی صراف که حتی پیشتر و پس از رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی و در نخستین گفت‌وگوی خود به ایرنا تاکید کرده است «مدیر دانشگاه باید مدیریت پدرانه داشته باشد و همه سلایق، علایق و عقاید را برای تامین و رسیدن به منافع ملی پوشش دهد» و تا به امروز این جمله را حتی برای خود قائل شد که با نگاه پدرانه پاسخگوی پرسش‌های دانشجویان به ویژه نسل زِد (Z) است که به قول خود باید آنها را درک کرد.

این نخستین بار نیست که وزیر علوم پاسخگوی مطالبات ریز و درشت و تند و تیز دانشجویان است. سیمایی در ۲۱ مهرماه سال گذشته و در آیین آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها که با حضور رئیس‌جمهور به تالار علامه امینی دانشگاه تهران رفته بود، نیز پای قضاوت‌هایی از برخی تشکل‌های دانشجویی و صداهایی که شنیده شد، نشست.

در این مراسم وقتی که نوبت به سخنرانی وزیر علوم رسیده بود، قبل از سخنرانی، دانشجویی بین جمعیت حاضر با صدای بلند خواست تا به او فرصت صحبت پشت تربیون داده شود. سیمایی در جایگاه قرار گرفته و او را به آرامش دعوت کرد، چرا که معتقد بود همه تشکل‌ها به عدالت و بدون تبعیض باید تریبون داشته باشند و بهترین فرصت، روز دانشجو (۱۶ آذر) است.

سیمایی در آن مراسم تنها به حرف بسنده نکرد تا از انتقادها و مطالبات دانشجویان عبور کند بلکه در روزی که وعده داد آن را محقق کرد.

او در تاریخ ۱۷ آذرماه که با حضور رئیس جمهور این بار در دانشگاه صنعتی شریف به مناسبت گرامیداشت روز دانشجو (۱۶ آذرماه) حاضر شده بود و بر اساس روال همیشه در فهرست برنامه قبل از سخنان نمایندگان انجمن‌های دانشجویی، وزیر علوم باید سخنرانی می‌کرد، اما این بار مجری، پیش‌تر اعلام کرد وزیر علوم وقت خود را به سه نفر از نمایندگان انجمن‌های علمی، کانون‌های فرهنگی و تشکل‌های صنفی داده است که برای نخستین بار یا حداقل بعد از سال‌ها فرصت سخن گفتن پیدا کردند؛ تا تعداد بیشتری از دانشجویان سخن بگویند و تنوع، تکثر و چندصدایی بیشتر شود.

در نمونه دیگر، به دنبال تجمع دانشجویان کوی دانشگاه تهران در اعتراض به قتل امیر محمد خالقی؛ دانشجوی مقطع کارشناسی مدیریت دانشگاه تهران که در حادثه زورگیری، جانش را از دست داد، سفر کاری خود به عربستان را ناتمام گذاشت و به محض بازگشت به ایران، نتیجه روند بررسی و پیگیری را در نشستی جداگانه در محل وزاتخانه با نمایندگان تشکل‌ها در میان گذاشت.

بیان مطالبات و نقدهای دانشجویان در دانشگاه‌ها با وزیر علوم همواره جزو موضوعاتی است که دانشجویان از هر فرصتی برای بیان آن استفاده می‌کنند و این شیوه بیان مطالبات در محیط دانشگاهی از جمله مواردی است که سیمایی در موقعیت‌های مختلف در دانشگاه‌ها حضور می‌یابد تا دانشجویان خواسته‌های خود را با او به طور مستقیم در میان بگذارند و این مسیر ادامه دارد…