دلایل ماندگاری و رسوب کالا در گمرکات کشور/ از تاخیر در صدور مجوزها تا چالش‌های ارزی

فرآیند واردات کالا به کشور یک فرآیند چند مرحله ای و واسطه ای است که از زمان ثبت سفارش تا مرحله نهایی ترخیص کالا از گمرک ادامه دارد. هر یک از این مراحل در صورت تاخیر یا اختلال می تواند باعث توقف کالا در بنادر و مبادی ورودی کشور شود.

تامین و تخصیص ارز، صدور مجوز از مؤسسات مرتبط، پرداخت حقوق ورودی و انجام تشریفات گمرکی از حلقه های اصلی این زنجیره است که هماهنگی دقیق نهادهای متولی در هر یک از این مراحل نقش تعیین کننده ای در تسریع در ترخیص کالا و جلوگیری از رسوب آن دارد.

علی اکبر شامانی، معاون امور گمرکی گمرک ایران گفتگو با میزان وی درباره روند ترخیص کالا و عوامل موثر بر ماندگاری کالا در گمرکات کشور گفت: فرآیند واردات یک محصول چند مرحله ای و میانی است و گمرک تنها یکی از حلقه های نهایی این زنجیره است.

وی ادامه داد: زمانی که قرار است کالایی وارد کشور شود، ابتدا بر اساس پیش فاکتور فروشنده خارجی، سفارش در وزارت صنعت، معدن و تجارت ثبت می شود. سپس فرآیند تامین ارز و تخصیص آن توسط بانک مرکزی و بانک های عامل انجام می شود.

معاون امور گمرکی تاکید کرد: پس از خرید کالا و ارسال مدارک، محموله وارد محدوده گمرک ورودی می شود و از زمانی که صاحب کالا رسما به گمرک ارسال می کند، وظایف گمرک آغاز می شود.

تشریفات گمرکی چگونه است؟

به گفته شمانی، تشریفات گمرکی شامل ارزیابی کارشناسی، محاسبه و پرداخت حقوق ورودی، عوارض، مالیات بر ارزش افزوده و سایر هزینه های قانونی است و پس از پرداخت کامل، پروانه گمرکی صادر می شود.
معاون امور گمرکی تصریح کرد: در برخی موارد کالاها نیاز به دریافت مجوز از سازمان های صدور مجوز از جمله سازمان ملی استاندارد، سازمان انرژی اتمی، سازمان محیط زیست و سازمان دامپزشکی دارند.

اعلام نظر 18 دستگاه در فرآیند ترخیص

وی ادامه داد: در مجموع بیش از 18 نمایندگی در مراحل ترخیص در مورد نوع محصول نظر می دهند و در صورت تاخیر در صدور مجوز توسط هر یک از این سازمان ها، محصول در گمرک باقی می ماند.

شمانی با بیان اینکه تکلیف گمرک از زمان اظهار کالا شروع می شود، گفت: تا آن زمان گمرک هیچ نقشی در توقف و یا سپردن کالا نداشته است، البته در افکار عمومی گاهی تمام تاخیرها به نام گمرک ثبت می شود در حالی که بسیاری از موارد خارج از وظایف این سازمان است.

معاون امور گمرکی گمرک را متولی اصلی تجارت عنوان کرد و گفت: این سازمان نقش مستقیمی در اجرای مقررات گمرکی دارد.
وی افزود: در واقع گمرک آخرین گام در روند تجارت خارجی است. به این صورت که در صادرات کالا از کشور خارج می شود و در واردات کالا وارد سرزمین اصلی می شود.

چه زمانی کالا در گمرک می ماند؟

شامانی تاکید کرد: در زمینه عوارض گمرکی ماندگاری طولانی مدت وجود ندارد مگر در مواردی که تاخیر ناشی از عوامل خارجی باشد.

معاون امور گمرکی درباره دلایل اصلی سپردن کالا در گمرک گفت: در صورت بروز مشکل در هر یک از مراحل زنجیره تجارت خارجی اعم از ثبت سفارش، تخصیص یا تامین ارز یا صدور مجوزهای قانونی، کالا ترخیص نمی شود و در گمرک باقی می ماند.

وی ادامه داد: گمرک بر اساس تبصره 3 ماده 7 اصلاحی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تنها مجاز به ترخیص کالاهایی است که دارای ثبت سفارش و کد مبدأ ارز هستند. در غیر این صورت، مورد باید تا رفع مشکل باقی بماند.

شامانی درباره آمار دقیق دپوی کالاها گفت: آمار دقیقی در اختیار اداره آمار گمرک قرار دارد، اما باید توجه داشت که بسیاری از کالاهایی که برچسب “سپرده” دارند، عملا به دلیل مشکلات خارج از گمرک متوقف شده و ارتباط مستقیمی با عملکرد گمرک ندارند.

رشد 50 درصدی ترخیص کالاهای اساسی در جنگ تحمیلی اخیر

معاون امور گمرکی کشور با اشاره به اقدامات اخیر برای تسریع در ترخیص کالا تصریح کرد: در دوره اخیر به ویژه در شرایط جنگ 12 روزه اخیر هماهنگی قابل توجهی بین دستگاه های مرتبط با تجارت خارجی ایجاد شد و در این مدت ترخیص کالاهای اساسی بیش از 50 درصد رشد داشت.

به گفته شمانی، بر اساس تبصره 3 ماده 7 اصلاحی قانون قاچاق، تمامی کالاها برای ترخیص نیاز به ثبت سفارش و کد منبع ارز دارند، اما شورای عالی امنیت ملی می تواند در موارد خاص استثنا قائل شود.

وی گفت: در این زمینه وزارتخانه های صلح، جهاد کشاورزی و بهداشت از ترخیص 25 قلم کالای اساسی و حدود 3 هزار ردیف تعرفه کالاهای صنعتی، کشاورزی و بهداشتی تا سقف 90 درصد بدون کد ساتا خبر دادند.

معاون امور گمرکی معتقد است اجرای این مصوبه باعث شد روند ترخیص این کالاها بسیار سریعتر انجام شود و مشکل خاصی در این بخش وجود نداشته باشد.

انتهای پیام/